Dit voorjaar ontving het Donaldson Instituut uit de handen van Brita van Munster een pakketje. Brita is de weduwe van filmmaker, cameraman en docent Anton van Munster (1934-2009), bekend van de Omnimax-film PICTURE HOLLAND (1986) maar vooral ook als cameraman van Bert Haanstra. Omdat het GDI de afgelopen jaren nogal wat activiteiten rond Haanstra georganiseerd heeft zien we Brita en haar dochter Andrea – die als tweejarige voorkomt in Bert Haanstra’s BIJ DE BEESTEN AF (1972) – regelmatig bij tentoonstellingen of filmvoorstellingen. Het GDI ontving eerder al de omroltafel en 16-mm viewingtafel van Haanstra/Van Munster, een paar blikken met niet gebruikt beeldmateriaal van Almere in 1975 uit de film DE TIJD ZAL HET LEREN (1976) en en aantal 70-mm outtakes van PICTURE HOLLAND, de eerste in Nederland gedraaide Omnimax-productie.
Nu kwam Brita met een heel bijzonder kleinood: een scène-bordje gebruikt bij de Jacques Tati-film met werktitel YES MR HULOT, later in de bioscoop uitgebracht onder de titel TRAFIC (1971). Anton van Munster deed samen met Eddy van den Enden het camerawerk van deze grotendeels in Nederland opgenomen film, terwijl Bert Haanstra de productie deed (aangezien Tati bij zijn vorige film PLAY TIME in financiële moeilijkheden was geraakt).
Op de ragscherpe foto’s die Marjolein Ansink maakte van de voor en achterkant van het bord zien we de stickers met de scène-nummers zitten die bij een volgende scène veranderd werden door andere. We kunnen goed zien dat het een Franse productie is want alle filmtermen (bobine-bobby/kern, interieur/exterieur-binnen/buiten, jour/nuit-dag/nacht). Men was kennelijk niet van plan ook maar één scène met een Duitse Arriflex camera te draaien want het alternatief voor de Duitse Mitch(ell) is ferm afgeplakt. Het echte scène-bord is in het echt vanaf 9 december op onze nieuwe tentoonstelling te zien.
Egbert Barten
Verschillende unieke en historisch belangrijke films zijn er tot de kerstvakantie te zien in de professionele bioscoopzaal van het Geoffrey Donaldson Instituut (GDI) in Noord-Scharwoude. Onder meer speelfilms van Anton Koolhaas en Christopher Nolan, historische bioscoopjournaals en regionale filmbeelden. Een aantal speelfilms komt niet uit de eigen collectie van het GDI, maar is beschikbaar gesteld door particuliere verzamelaars. Tijdens het Lief Langedijk Festival vertoont het GDI filmmateriaal in De Binding in Zuid-Scharwoude. Vanwege rechten zijn filmtitels niet gepubliceerd, maar op te vragen bij het GDI. Het filmprogramma staat op de website van het GDI en is beschikbaar in een gratis folder.
De eerste film van het programma is vrijdag 8 september te zien en is niet eerder in Nederland te zien geweest. Een Engels ondertitelde Poolse film uit 2012 over een groepje Poolse jongeren in de jaren na de val van de Muur in 1989. De tweede speelfilm in september is de martial arts film Crippled Avengers uit 1978. Dit genre beïnvloedde regisseurs als Quentin Tarantino en John Woo. Is Hoogland verzorgt woensdag 20 september een inleiding op het genre en de film van regisseur Chang Cheh uit de stal van producent Shaw Brothers uit Hong Kong.
Lief Langedijk Festival
In oktober vertoont het GDI op locatie in De Binding in Zuid-Scharwoude tijdens het Lief Langedijk Festival. Zondag 1 oktober is onder meer de natuurdocumentaire Perri uit 1957 van Walt Disney en een aantal cartoons te zien. Perri gaat over een jonge eekhoorn naar een scenario van Felix Salten, scenarioschrijver van de tekenfilm Bambi. Ook is een Nederlands oorlogsjournaal te zien met de oudst bekende beelden van de Broeker Veiling. Toegangskaarten zijn verkrijgbaar via de website lieflangedijk.nl en de opbrengst gaat naar de stichting Je Mag Er Zijn Noord-Holland.
Vrijdag 6 oktober is de speelfilm van Anton Koolhaas uit 1946 te zien over de gevolgen van de geallieerde bombardementen in 1944 voor de dijken. De hoofdrolspeler in deze Nederlandse klassieker is een jonge Kees Brusse. Vrijdag 13 oktober is Myrte en de demonen uit 1948 te zien. Aan deze speelfilm van Bruno Schreiber werkte Bert Haanstra mee. Woensdag 18 oktober is uit het genre rampenfilms naast een voorprogramma de speelfilm over een cruiseschip dat omslaat tijdens een storm te zien. De rampenfilms waren populair in de jaren zeventig van de vorige eeuw en vaak gemaakt op verkleurende Eastmancolor film. In de herfstvakantie zijn dinsdagmiddag 24 oktober de honderd jaar oude korte sprookjesfilms Sneeuwwitje en Doornroosje en de Japans/Amerikaanse tekenfilm uit 1989 over de Kleine Nemo die terecht komt in Sluimerland te zien. Tot slot is deze maand vrijdag 27 oktober een thriller in zwart-wit van Arthur Dreifuss uit 1966 met onder anderen een piepjonge Linda van Dyck te zien te zien.
Bioscoop Tivoli
Woensdagmiddag 8 november is er een voorstelling over voormalig bioscoop Tivoli op de grens van Noord-Scharwoude en Oudkarspel. In het voorjaar was de belangstelling voor dit onderwerp veel groter dan het aantal beschikbare bioscoopfauteuils. Het GDI hoopt tijdens en naar aanleiding van de voorstelling nieuwe feiten naar boven te halen. Egbert Barten werkt aan een boek over Tivoli. Vrijdag 17 november vertoont het GDI recent geredde (brandbare) nitraatfilms. Daaronder drie korte films over het katholieke leven in het Noordhollandse gehucht ’t Zand en de oudste film in de collectie van het GDI Mej. Kooiman 100 jaar uit 1911. De voorstelling omvat ook een demonstratie van het verschil tussen onbrandbare en brandbare film. Woensdagavond 22 november staat in het teken van de Nederlandse film over de emancipatie van de vrouw in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw. Het hoofdprogramma bestaat uit de geruchtmakende film over het leven in een bordeel en een seriemoordenaar uit 1984 van regisseur Marleen Gorris.
Kerst en Azijn
In december vertoont het GDI op twee avonden films uit de collecties van de filmverzamelaars Ronald Rosbeek en Hans Keller. Dit mede als opwarmer voor een boek en de tentoonstelling over dit onderwerp die eind dit jaar van start gaat. Vrijdag 8 december is de speelfilm over een moord in Alaska van Christopher Nolan te zien en woensdag 13 december de film van Joe Wright uit 2007 naar het boek van Ian McEwan. Filmkenner Harry Peters geeft een inleiding op de film van Wright.
Als laatste film van het programma tot de kerstvakantie vertoont het GDI woensdag 20 december een Amerikaanse kerstfilm uit 1988 van regisseur John R. Cherry. Tijdens deze voorstelling is er bovendien aandacht voor de geur bij ontbinding van onbrandbare of acetaatfilm. Dit chemisch probleem vinegar syndrome (azijnlucht) vernietigt op termijn de kwaliteit van de film.
In het GDI is de uitgebreide folder met het filmprogramma af te halen. Een toegangskaart voor de filmvertoningen kost tien euro. Reserveren is vanwege het beperkt aantal plaatsen verplicht en kan via egbertbarten@donaldsoninstituut.nl of door tijdens de expositietijden een kaartje te kopen. Vanwege vertoningsrechten kan het GDI niet altijd de titel van een film noemen, maar moet dan volstaan met een omschrijving. Wie nieuwsgierig is kan via een e-mail aan het GDI de titel te weten komen.
De filmvertoningen zijn in de professionele filmzaal van het GDI met luxe bioscoopfauteuils en uitmuntende geluidskwaliteit. De filmzaal is niet toegankelijk voor mensen die slecht ter been zijn. Het GDI is gevestigd aan de Dorpsstraat 612 in Noord-Scharwoude. Het GDI is een particulier initiatief en bestaat zonder subsidie van de overheid.